Ukupni troškovi društva: prednost supkutanih formulacija

Skraćivanje vremena i smanjivanje resursa potrebnih za primenu određene terapije predstavlja željeni i istovremeno dostižan cilj kako za zdravstvene sisteme, tako i za korisnike zdravstvenih usluga. Potencijalne prednosti jedne formulacije istog leka u odnosu na drugu odnose se na zdravstveno ekonomski aspekt, podstičući analizu i raspoređivanje resursa u skladu sa odnosom troškova i efikasnosti, ali i na aspekt komfora pacijenata. Stoga ne čudi postojanje mnogobrojnih istraživanja koja ispituju ne samo troškove koji se odnose na nabavku lek per se, već i ukupne troškove društva koji obuhvataju troškove administracije leka, transporta pacijenta do mesta lečenja, raspoređivanja ljudskih resursa zdravstvene ustanove, gubitka vremena pacijenta i pratnje, njihovo odustvo sa radnog mesta, itd.

Švedski institut za zdravstvenu ekonomiju u saradnji sa univerzitetima u Lundu i Stokholomu sproveo je opservacionu studiju u pet onkoloških centara koja je poredila ukupne troškove društva pri lečenju supkutanim ondnosno intravenskim formulacijama istog leka. U studiju su bile uključene pacijentkinje sa ranim ili uznaperdovalim rakom dojke lečene isključivo supkutanom formulacijom, isključivo intravenskom formulacijom.  S obzirom na vrlo širok pojam ukupnih troškova društva, troškovi su podeljeni na direktne medicinske troškove (trošak nabavke i pripreme leka, materijala utrošenih tokom administracije leka, vreme koje medicinska sestra provede u kontaktu sa pacijentom), direktne nemedicinske troškove (transport do bolnice), indirektne troškove (odustvo sa posla pacijenta i pratnje i gubitak njihovog slobodnog vremena, merenih uz korišćenje pristupa ljudskog kapitala (human capital approach)).

S obzirom na različito vreme potrebno pri prvom i narednim ciklusima terapije, rezultati su stratifikovani na one koji se odnose na samo prvi ciklus i na sve druge. Vreme koje medicinske sestre utroše na terapiju bilo je značajno kraće kod supkutane formulacije u odnosu na intravensku, kako pri prvom ciklusu, tako i pri svim narednim. Slično osoblju i pacijentkinje su više vremena izdvajale na terapiju intravenskim formulacijama, a kako je 35% pacijenata na IV terapiji i 26% pacijentkinja na SC formulaciji na terapiju dolazilo sa pratnjom, to se utrošeno vreme odnosi i na njih. Kako ne postoji opšti koncezus o tržišnoj vrednosti slobodnog vremena, njegova vrednost je u ovoj studiji procenjivana u skladu sa prosečnom zaradom, što je standardna procedura. Dodatno je značajno više pacijentkinja na IV formulaciji je odustvovalo sa posla da bi primilo terapiju u poređenju sa pacijentkinjama na SC formulaciji (14% u poređenju sa 5%).

Iako je sama cena leka supkutane formulacije nešto veća, švedski istraživači došli su do zaključka da je uzimajući u obzir i druge troškove, supkutana formulacija isplativija za 895EUR po pacijentkinji po prvom ciklusu, odnosno 117EUR po pacijentkinji po naknadnom ciklusu. Nije zanemarljiva ni činjenica da su pacijentkinje istakle da bi ukoliko bi postojao izbor radije primale supkutanu formulaciju. Ovakve preferencije pokazale su i prethodne studije, a postotak pacijentkinja koje bi radije primale supkutanu formulaciju kretao se između 89% i 92%. Supkutana administracija leka pokazala se kao potencijalni način da se rasterete kapaciteti zdravstvenih sistema uz poboljšanje korišćenja usluga za pacijente.

RS/NONP/1905/0031