Perspektiva mladog onkologa u zbrinjavanju karcinoma u toku širenja bolesti COVID-19 u Italiji
Zemlja koja je nakon Kine doživela najveću ekspanziju bolesti COVID-19 je Italija, koja je prema podacima „Istituto Superiore di Sanita“ do 20.marta 2020. imala 4,032 smrtna ishoda. Pored hroničnog nedostatka zdravstvenih radnika, tokom ove situacije došlo je i do široko rasprostranjenog smanjenja lične zaštitne opreme zdravstvenih radnika kako medju opštom praksom tako i u bolnicama. Uspostavljeni su specifični algoritmi i protokoli u okviru sistema hitne medicinske pomoći, uključujući i pokušaj da se poveća kapacitet jedinica intenzivne nege. Celokupna situacija, naročito je pogodila onkologe i onkološke pacijente. S jedne strane, potrebno je uzeti u obzir rizik od pogoršanja osnovne bolesti i odmeriti ga spram rizika od potencijalne infekcije i razvoja bolesti COVID-19 kod ove, posebno vulnerabilne, grupe pacijenata. Ključni izazov tokom pandemije COVID-19 jeste organizacija onkološke nege. Treba priznati da nam nedostaje procena zasnovana na dokazima uticaja odlaganja ili prekida određene terapije na odnos korist/rizik za svakog pojedinačnog pacijenta. Kako smo suočeni sa situacijom koja se brzo razvija i koja je bez presedana hitna, neophodno je da stalno kritički preispitujemo naša mišljenja. Dodatni izazov za onkologe jeste postavljanje diferencijalne dijagnoze između SARS-CoV-2 i kliničkih i radioloških nalaza povezanih sa toksičnošću koja je prouzrokovana primenom lekova (npr. imunoterapija), drugih infektivnih agenasa ili onkološke progresije što zahteva specijalizovanu ekspertizu medikalnih onkologa. Suočeni smo sa situacijom tokom koje socijalne interakcije moramo svesti na minimum. Kao mladi onkolozi koji žive u doba tehnologije i društvenih medija, ovaj težak trenutak može poslužiti kao osnova za primenu telemedicine kad god je to moguće i izvodljivo. Trebalo bi uložiti ogromne napore u praćenje pacijenata kod kuće redovnim telefonskim kontaktima, razmenom elektronske pošte ili putem aplikacija na pametnim telefonima. U ovim konkretnim situacijama, ovakve strategije bi mogle takođe pomoći da se ublaži izolacija pacijenata i usamljenost. Iako „telezdravlje“ ne može biti jedina buduća strategija medicine uzimajući u obzir relevantnost interakcija pacijent-lekar koje su od posebne važnosti u oblasti onkologije, trenutna kriza zdravstvenog sistema zahteva korišćenje elektronske komunikacije kao valjanog alata za dalje optimizovanje onkološke nege (npr. upravljanje kontrolnim posetama, oralnim terapijama itd) u ovako teškim okolnostima. Kao poslednja, važna napomena, COVID-19 takođe ometa istraživanja u polju onkologije. Američka agencija za hranu i lekove (FDA), Evropska agencija za lekove (EMA) i Italijanska medicinska agencija su izdale posebna uputstva za sprovođenje kliničkih studija tokom vanredne situacije uzrokovane COVID-19. Pored svih izazova u vezi sa epidemijom COVID-19 u Italiji, mladi onkolozi kao profesionalci koji preuzimaju brigu o fragilnoj populaciji pacijenata u delikatnoj fazi njihovog života, morali bi uložiti sve moguće napore da smanje rizik od suboptimalnog lečenja pacijenata sa karcinomom uključujuči i one koji istovremeno imaju COVID-19 infekciju. Uzimajući u obzir dodatno opterećenje epdemijom za naše pacijente i pružaoce zdravstvenih usluga, uključujući teške posledice socijalnog distanciranja i izolacije, kao i ograničenje porodičnih interakcija, emocionalna pomoć i pružanje podrške je od suštinske važnosti. Generacija mladih onkologa se prvi put suočava sa ovako ogromnom krizom, ali njihova posvećenost kao mladih onkologa i dodatna energija su ključni za borbu i uspeh u ovoj teškoj situaciji koja zahteva da se nastavi sa pružanjem saosećajne i sigurne brige o našim pacijentima obolelim od raka.
Perspektiva mladih onkologa o zaštiti od COVID-19 može se sumirati navođenjem skraćenice S-O-P.
Zaštitite:
-Sebe, i svoju porodicu: na poslu, sa konstantnim fokusom i pažnjom na osnovnu zaštitnu opremu i u privatnom životu prateći sva zvanična uputstva i poštujući ograničenja životnog stila.
-Onkološku negu svojih pacijenata, odlažući sve što može biti odloženo, ali uz pokušaj da se minimizuje uticaj vanredne situacije na uobičajeni standard u lečenju.
-Pacijente same od zaraze, uložiti sve napore da se minimizuju rizici i davanje kontinuiranih uputstava i odgovarajućih javnih informacija. (1)
Ukoliko više informacija o ovom članku ali i šire možete se u bilo kom trenutku obratiti Vašem Roche predstavniku, ili poslati upit putem MI Atlas platforme:
serbia.medinfo@roche.com
-
Reference
(1.) https://esmoopen.bmj.com/content/5/2/e000759 pristupljeno 08.04.2020.
RS/DAED/2005/0027